Wmo tot 2015
Het Platform is opgericht naar aanleiding van de invoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Het doel van het Platform is het behartigen van de belangen van mensen met een beperking en hun mantelzorgers bij ontwikkeling van beleid door de Gemeente voor de uitvoering van de Wmo en bij de uitvoering zelf. Het Platform is daarom vertegenwoordigd in de Wmo-raad van de Gemeente (zie www.hilversum.nl/Wmo-raad).
Omdat de Gemeenten in Gooi en Vechtstreek met elkaar samenwerken bij de ontwikkeling van het beleid van de Wmo en ook bij delen van de uitvoering, zijn de vertegenwoordigers van het Platform in de Wmo-raad van de Gemeente Hilversum ook actief in diverse werkgroepen op dit gebied in de regio.
Wat is de Wmo.
- Doel Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo).
De Wet maatschappelijke ondersteuning geeft aan gemeenten de verantwoordelijkheid ervoor te zorgen dat mensen mee kunnen doen aan de samenleving. Mogelijkheden daarvoor zijn het bevorderen van mantelzorg en vrijwilligerswerk.
- Prestatievelden Wmo.(tot 2015)
Maatschappelijke ondersteuning wordt in de Wmo tot 2015 beschreven in 9 prestatievelden:
-
- Bevorderen sociale samenhang en leefbaarheid dorpen wijken, buurten
- Op preventiegerichte ondersteuning van jeugdigen met problemen met opgroeien en van ouders met opvoedingsproblemen
- Het geven van informatie, advies en cliëntondersteuning
- Ondersteunen van mantelzorgers en vrijwilligers
- Bevorderen deelname aan maatschappelijk verkeer en van zelfstandig functioneren van mensen met een beperking of chronisch psychisch probleem en van mensen met een psychosociaal probleem.
- Verlenen van voorzieningen aan mensen met een beperking of een chronisch psychisch probleem en van mensen met een psychisch sociaal probleem ten behoeven van het behoud van hun zelfstandig functioneren en hun deelname aan het maatschappelijk verkeer
- Maatschappelijke opvang, zoals vrouwenopvang
- GGZ
- Zorg voor verslaafden.
Zorg uit diverse andere wetten wordt om dit te bereiken overgeheveld naar de Wmo:
Bijvoorbeeld: De zogenaamde ‘lichte’ zorg wordt uit AWBZ gehaald:.huishoudelijke verzorging, ondersteunende en activerende begeleiding (bijvoorbeeld dagverblijven voor gehandicapten, maar ook ‘oppas’ voor dementerenden om de mantelzorg te ontlasten) alleen zware zorg blijft vergoed worden via de AWBZ. (verpleging bijvoorbeeld).
- Wmo en gemeenten
De WMO is in feite een lege raamwet: Het rijk stelt in de wet kaders vast waarbinnen de gemeenten hun beleid moeten vaststellen:
-
- Elke vier jaar moet een plan met doel, activiteiten en kwaliteitsbepaling worden opgesteld
- Keuzemogelijkheden voor de burgers moet verantwoord worden (wel of niet een PGB)
- Er moet worden overlegd en om advies worden gevraagd over de te verlenen zorg en ondersteuning met representatieve vertegenwoordigers van de vragers om ondersteuning
- Eigen bijdragen moeten vastgesteld worden zonder dat deze tot onaanvaardbare hoogte oploopt
- Via een Algemene Maatregel van bestuur kan de gemeente een zorgplicht worden opgelegd voor bepaalde voorzieningen
- Gemeenten moeten bij VWS verantwoording afleggen over het gevoerde beleid en hun prestatie zullen worden vergeleken met andere gemeenten (benchmark)
- WMO; kansen en angsten
Er waren en zijn soms nog grote angsten rondom de uitvoering van de Wmo in de praktijk:
¨ De gemeente bepaalt:
- Is zorg een recht of een gunst. Als zorg een gunst is vergroot dat de afhankelijkheid van de burger: het zelfstandig deelnemen aan de samenleving kan zo onmogelijk worden.
- Aan welke voorwaarden moet worden voldaan om zorg te krijgen. Als elke gemeente zijn eigen criteria kan vaststellen, kunnen die per gemeente verschillen.
- Hoeveel zorg er wordt geleverd. Elke gemeente stelt zelf criteria vast voor de toekenning van de zorg; dat kan dus per gemeente verschillen.
- Welke zorg wordt geleverd. Elke gemeente stelt criteria vast; ook dat kan dus per gemeente verschillen.
- Hoe de zorg wordt geleverd en
- Door wie wordt zorg geleverd. De gemeente kan bijvoorbeeld een contract sluiten met een schoonmaakbedrijf voor het verlenen van huishoudelijke ondersteuning in plaats van dat door de thuiszorg wordt gedaan. Maar de gemeente kan ook exclusieve contracten afsluiten met één bepaalde thuiszorginstelling
- Of zorg verleend kan worden als Zorg in Narura of door middel van de toekenning van een Persoonsgebonden Budget. De gemeente bepaalt of er een mogelijkheid komt te kiezen tussen Zorg in Natura of een Persoonsgebonden Budget. Dat beperkt de keuzevrijheid van de burger. Bij een PGB heeft een zorgvrager vrijheid in het inrichten van de door hem gewenste zorg en behoudt daarmee veel meer de regie over zijn eigen leven.
¨ Aangezien het geld dat de gemeente krijgt voor de uitvoering van de wet niet geoormerkt is kan het wegvloeien in de algemene middelen van de gemeente: geen zorg, ondersteuning, voorzieningen, enz
Gemeenten krijgen bij de invulling van de uitvoering van de WMO veel vrijheid: Het idee is, dat de gemeenten op deze manier de zorg kunnen aanpassen aan de samenstelling van hun bevolking en daarmee aan de behoeften van hun burgers. Dit is een kans op goede ondersteuning als de gemeente tenminste naar haar burgers luistert.
Om ervoor te zorgen dat de Wmo op een goede manier wordt uitgevoerd moet de gemeente verordeningen opstellen waarmee recht wordt gedaan aan de behoeften van haar burgers. Dat kan als daarin de volgende punten gegarandeerd worden:
1) Recht op individuele zorg en ondersteuning
2) Helder afwegingskader voor het beoordelen van persoonlijke omstandigheden
3) Keuze tussen PGB of zorg in natura
4) Onafhankelijke en objectieve indicatiestelling
5) Gegarandeerd voldoende geld voor zorg aan elke doelgroep
6) Goede voorzieningen, ook voor mensen met een minimuminkomen
7) Duidelijkheid wat de gemeente moet doen aan wonen en welzijn, recht op
Bezwaar en beroep
8) Faciliteren van cliëntenorganisaties bij lokale belangenbehartiging
9) Informatieplicht van gemeenten
10) Ondersteuning en voorzieningen voor mantelzorgers